Czy innowacyjne strategie leczenia osteoartrozy mogą zmienić standardy terapii?
Osteoartroza (OA) stanowi obecnie poważny globalny problem zdrowia publicznego. Jest to przewlekła i postępująca choroba stawów, której częstość występowania będzie wzrastać wraz z wydłużaniem się ludzkiego życia, szczególnie z powodu rosnącej częstości występowania otyłości. Co istotne, obecnie nie istnieje definitywny sposób leczenia OA, więc aktualne terapie koncentrują się na łagodzeniu objawów, przywracaniu funkcji stawów i przede wszystkim uśmierzaniu bólu. Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiej Akademii Chirurgów Ortopedycznych (AAOS) z 2013 roku, pacjenci są początkowo kierowani na terapię obejmującą zdrowy styl życia, fizjoterapię, kontrolę masy ciała (zbilansowana dieta), regularne ćwiczenia i edukację nerwowo-mięśniową.
Drugie podejście terapeutyczne obejmuje doustne podawanie leków przeciwbólowych i niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Niestety, stałe i długotrwałe stosowanie NLPZ prowadzi do wielu działań niepożądanych. Alternatywnie, możliwe są interwencje dostawowe poprzez iniekcje glikozoaminoglikanów (GAG), w szczególności kwasu hialuronowego (HA). Przez kilka dziesięcioleci HA był wykorzystywany ze względu na swoje efekty wiskosuplementacji, ponieważ wykazano, że w stawach dotkniętych OA skład płynu maziowego (fundamentalnego dla mechaniki stawów) jest zmieniony, a hialuronian ulega stopniowej degradacji. Dlatego iniekcje dostawowe HA mogą poprawić właściwości reologiczne płynu maziowego, promując ruch stawowy i zmniejszając ból.
Czy nowe biomolekuły poprawiają funkcję stawów?
Jeśli chodzi o wiskoelastyczność, HA jest uważany za główny czynnik; jednak niedawne badania wykazały, że inne proteoglikany i/lub GAG mogą przyczynić się do odbudowy biochemicznego cross-talku w stawie. W szczególności, wśród najczęściej badanych makrocząsteczek znajduje się siarczan chondroityny (CS), który występuje u wszystkich kręgowców i bezkręgowców i odgrywa rolę w kilku procesach biologicznych (np. wzrost komórek i działanie przeciwzapalne). Co ciekawe, właściwości funkcjonalne są ściśle związane z różnymi wzorami siarczanowania i źródłami ekstrakcyjnymi. Jeszcze bardziej intrygująca jest produkcja niesiarczanowanej chondroityny, a mianowicie biofermentacyjnej chondroityny (BC), poprzez dobrze ustalony proces fermentacyjny.
Wcześniejsze badania in vitro wewnątrzproteomowe i sekretomowe ludzkich synowiocytów wykazały analogiczną tendencję między komórkami traktowanymi CS i BC, ale zaobserwowano znaczącą skuteczność przeciwzapalnej zdolności BC. Ostatnio uzyskano kompleks hybrydowy oparty na hialuronianie o wysokiej masie cząsteczkowej (HHA) i BC (HHA/BC), łącząc w ten sposób właściwości wiskosuplementacyjne HHA oraz przeciwzapalne i przeciwdegradacyjne zdolności BC, a jego cechy biochemiczne i biologiczne zostały zbadane zarówno in vitro, jak i in vivo.
Czy integracja PRP z HHA/BC wspiera naprawę chrząstki?
Inną wschodzącą biologiczną terapią OA są dostawowe iniekcje osocza bogatopłytkowego (PRP). PRP jest frakcją osocza uzyskaną przez wirowanie i separację pełnej krwi. Stanowi autologiczne źródło czynników wzrostu na wysokim poziomie, przydatnych w różnych zastosowaniach klinicznych. Badania naukowe wykazały, że PRP może wpływać na ekspresję białek specyficznych dla chondrocytów. W szczególności, przeciwzapalny efekt PRP występuje poprzez hamowanie aktywacji NF-κB i wzmocnienie proliferacji komórkowej i/lub produkcji macierzy pozakomórkowej (ECM) przez chondrocyty. Kilka badań klinicznych porównało skuteczność i bezpieczeństwo dostawowego PRP i HA u pacjentów z OA, ale wyniki były wysoce kontrowersyjne i nie wykazano jasnych korzyści z używania jednego lub drugiego.
W tym kontekście naukowym, możliwość oceny bioaktywności tych formulacji na solidnym modelu komórkowym in vitro jest bardzo interesująca, również w świetle ogólnego zainteresowania ograniczeniem badań opartych na zwierzętach. Z tego powodu w niniejszym badaniu dalej zbadano efekty HHA/BC w połączeniu z PRP, a przedstawione tu wyniki dostarczają informacji o zaletach w naprawie tkanki chrzęstnej. Faktycznie, HA i BC przywracają wiskoelastyczność płynu maziowego i zmniejszają proces zapalny, podczas gdy PRP poprawia aktywność anaboliczną chondrocytów poprzez biosyntezę składników ECM, promując homeostazę tkanki chrzęstnej.
Kluczowe komponenty i mechanizmy działania nowej terapii:
- Kompleks HHA/BC (kwas hialuronowy + biofermentacyjna chondroityna) zapewnia wiskosuplementację i działanie przeciwzapalne
- Dodatek PRP (osocze bogatopłytkowe) wzmacnia efekt regeneracyjny poprzez dostarczenie czynników wzrostu
- Połączenie HHA/BC+PRP:
– Zachowuje właściwości wiskoelastyczne
– Zwiększa żywotność chondrocytów o 122% po 72h
– Redukuje markery stanu zapalnego (IL-6, TNF-α)
– Stymuluje produkcję składników macierzy chrzęstnej
Jakie metody badawcze wyjaśniają skuteczność terapii?
Przeprowadzono kompleksową charakterystykę reologiczną (badanie właściwości mechanicznych) w warunkach fizjologicznych. Efekty biologiczne oceniano poprzez testy in vitro na ludzkich chondrocytach patologicznych. Dodatkowo, zastosowano hodowlę 3D-like in vitro, aby lepiej naśladować strukturę chrząstki/macierzy i analizować modulację specyficznych biomarkerów po dłuższym okresie.
W badaniu wykorzystano Sinogel® 3 mL zawierający sól sodową kwasu hialuronowego 2,4% w/v oraz niesiarczanowany chondroitin 1,6% w/v, przetworzone w celu uzyskania stabilizowanych hybrydowych kompleksów kooperatywnych poprzez opatentowaną obróbkę termiczną. Osocze bogatopłytkowe (PRP) otrzymano w postaci liofilizowanej, przygotowując koncentrat 2,5 × 10^6 komórek/μL. Badania reologiczne przeprowadzono przy użyciu reometru oscylacyjnego z systemem pomiarowym stożek-płytka ze stali nierdzewnej oraz systemem Peltiera do regulacji temperatury.
Jakie efekty terapeutyczne ujawniają badania in vitro?
Wyniki badań reologicznych wykazały, że dodatek PRP do kompleksu HHA/BC nie wpływa na jego właściwości wiskoelastyczne, co jest kluczowe dla zastosowań dostawowych. Testy wykazały typowe zachowanie wiskoelastyczne formulacji na bazie hialuronianu o niskim stężeniu, z przewagą modułu lepkościowego nad modułem sprężystym przy niskich wartościach częstotliwości i odwrotnie – przewagą modułu sprężystego nad lepkościowym przy wysokich częstotliwościach. Nie zaobserwowano istotnych różnic między próbkami o różnych składach PRP i BSA w porównaniu do wodnego roztworu HHA/BC.
Testy biologiczne potwierdziły, że HHA/BC wspiera żywotność chondrocytów i promuje ich wzrost w porównaniu do komórek nieleczonych. Co istotne, dodanie PRP do HHA/BC miało pozytywny wpływ na proliferację komórek. Po 24 godzinach oba preparaty lepiej podtrzymywały żywotność komórek w porównaniu do kontroli, ale chondrocyty HHA/BC+PRP wykazywały również znacząco wyższą żywotność niż sam HHA/BC po 48 godzinach, poprawiając wzrost/żywotność chondrocytów o około 82% w stosunku do kontroli. Po 72 godzinach leczenia, żywotność komórek w obecności HHA/BC+PRP i HHA/BC w porównaniu do nieleczonych komórek wzrosła odpowiednio o około 122% i 94%.
Analiza ekspresji genów wykazała, że zarówno HHA/BC, jak i HHA/BC+PRP znacząco zwiększały ekspresję COL2A1 (specyficzny biomarker fenotypu chondrocytów) i zmniejszały COL1A1 (specyficzny biomarker fenotypu fibroblastów) w porównaniu do kontroli. W hodowli 2D, ekspresja genu COL2A1 została podwyższona w obecności HHA/BC i HHA/BC+PRP odpowiednio o około 14 i 23 razy w porównaniu do kontroli. Skuteczność HHA/BC+PRP była znacząco większa niż samego HHA/BC. Jednak HHA/BC był bardziej skuteczny niż HHA/BC+PRP w zwiększaniu ekspresji genu ACAN, kluczowego składnika ECM, ze znaczącym podwyższeniem o około 4 razy w stosunku do kontroli. Ponadto, podwyższenie HAS-2 było znaczące w obecności HHA/BC+PRP w porównaniu do nieleczonych komórek i HHA/BC.
Oba preparaty odniosły sukces w obniżaniu ekspresji genów związanych z procesami zapalenia i degradacji chrząstki w porównaniu do kontroli. W tym kontekście, HHA/BC+PRP był znacznie bardziej skuteczny niż HHA/BC w redukcji poziomu ekspresji IL-6. Co ciekawe, dla obniżenia MMP-13 i TNF-α, oba preparaty wykazywały podobne zachowanie.
Wyniki eksperymentów Western blotting potwierdziły, że oba preparaty zwiększały produkcję biomarkerów chrzęstnych w porównaniu do kontroli po 48 godzinach. Ekspresja białka COL2A1 zaobserwowana w komórkach traktowanych HHA/BC+PRP była znacząco wyższa w porównaniu zarówno do kontroli, jak i komórek traktowanych HHA/BC, ze wzrostem o około 1,51 i 1,21 razy, odpowiednio. Poziomy białka ACAN były znacząco wyższe w obecności zarówno HHA/BC, jak i HHA/BC+PRP (2 i 1,80 razy, odpowiednio) w stosunku do nieleczonych komórek. Ekspresja białka HAS-2 była znacząco zwiększona przez oba preparaty (1,50 i 1,44 razy w porównaniu do kontroli z HHA/BC i HHA/BC+PRP, odpowiednio).
Po 96 godzinach leczenia, HHA/BC i HH/BC+PRP znacząco podwyższały poziom COL2A1 w porównaniu do nieleczonych komórek (2,10 i 2,30 razy, odpowiednio). Ekspresja ACAN, w porównaniu do kontroli, była podobnie podtrzymywana przez obie formulacje na bazie GAG, bez znaczących różnic. Ekspresja białka HAS-2 była znacząco podwyższona w obecności HHA/BC.
Czy terapia poprawia funkcje chondrocytów w warunkach in vitro?
Test Bioplex przeprowadzono w celu oceny, w jaki sposób preparaty wpływają na wydzielanie specyficznych mediatorów biologicznych z chondrocytów patologicznych, zarówno w warunkach hodowli 2D, jak i 3D-like. Wyniki pokazały, że zarówno HHA/BC, jak i HHA/BC+PRP znacząco zmniejszały wydzielanie wybranych biomarkerów w porównaniu do kontroli. W szczególności, wydzielanie białka IL-2 zmniejszyło się o około 15 i 11 razy w porównaniu do nieleczonych komórek w obecności HHA/BC i HHA/BC+PRP, odpowiednio. Podobnie, poziom białka IL-6 w supernatantach komórkowych został zmniejszony o 27,3 i 48,8 razy w porównaniu do kontroli z HHA/BC i HHA/BC+PRP, odpowiednio.
Ponadto, HHA/BC+PRP obniżał wydzielanie białka IL-8 o około 10,4 razy, podczas gdy HHA/BC zmniejszał je o 23,3 razy w porównaniu do kontroli. Wreszcie, HHA/BC+PRP znacząco wpływał na poziomy białek TNF-α i INF-γ w porównaniu zarówno do kontroli, jak i HHA/BC. W szczególności, wydzielanie TNF-α zostało zmniejszone o 2,75 i 7,73 razy w porównaniu do kontroli w obecności HHA/BC i HHA/BC+PRP, odpowiednio. Z drugiej strony, poziomy INF-γ zmniejszyły się w porównaniu do kontroli z HHA/BC o 5,34 razy, podczas gdy z HHA/BC+PRP redukcja ta wynosiła około 25,3 razy.
W hodowli 3D-like, dodatek PRP do HHA/BC poprawił jego zdolność do modulowania rozważanych analitów. Szczegółowo, wydzielanie białka IL-2 zmniejszyło się o około 3 razy w HHA/BC+PRP w porównaniu do HHA/BC. Redukcja IL-8 i INF-γ uzyskana w HHA/BC+PRP w porównaniu do HHA/BC była bardzo podobna (około 2,50 razy). Wreszcie, TNF-α był znacząco niższy w HHA/BC+PRP w stosunku do HHA/BC, podczas gdy wartości IL-6 były podobne między próbkami.
Barwienie immunofluorescencyjne potwierdziło, że zarówno COL2A1, jak i ACAN wykazywały mniej intensywne sygnały fluorescencji zielonej w kontroli w porównaniu do leczonych komórek. Wyniki podkreśliły, że HHA/BC i HHA/BC+PRP silnie zwiększały ekspresję białka COL2A1 w porównaniu do kontroli, zachowując w ten sposób specyficzne cechy chondrocytów. Podobnie, silniejszy sygnał znaleziono dla ACAN w obecności dwóch terapii w porównaniu do kontroli. Porównanie dwóch formulacji ujawniło, że HHA/BC+PRP był nieco bardziej wydajny niż HHA/BC w zwiększaniu ekspresji białek ACAN i COL2A1.
Badanie in vitro scratch assay wykazało, że zadrapanie w chondrocytach patologicznych goiło się szybciej w obecności zarówno HHA/BC, jak i HHA/BC+PRP w porównaniu do kontroli. W rzeczywistości, po 32 godzinach z terapiami, komórki osiągnęły 98% zamknięcia rany, podczas gdy nieleczone chondrocyty osiągnęły ten sam cel naprawy w ciągu 50 godzin. Zamknięcie rany wydawało się podobne w pierwszych 6 godzinach; jednak analiza obrazu i ocena pozostałego zadrapanego obszaru ujawniły szybsze zamknięcie dla HHA/BC podczas pierwszych 12 godzin w porównaniu do HHA/BC+PRP i nieleczonych chondrocytów. Po tym, prędkość migracji chondrocytów stała się porównywalna między dwiema formulacjami. Po 24 godzinach inkubacji nie zaobserwowano istotnych różnic między HHA/BC i HHA/BC+PRP, podczas gdy wskaźnik zamknięcia osiągnięty (≈ 92%) przez oba preparaty w ciągu 24 godzin był znacząco wyższy niż kontrola.
Czy nowe formulacje wiskosuplementacyjne przełamują bariery leczenia OA?
Wiskosuplementacja poprzez dostawowe wstrzyknięcie glikozoaminoglikanów jest jednym z najszerzej stosowanych sposobów leczenia osteoartrozy. Kilka dostawowych preparatów do wstrzykiwań zawiera nie tylko kwas hialuronowy, ale także inne GAG, głównie siarczan chondroityny. Niedawne badania potwierdziły, że CS, w połączeniu z innymi GAG (np. HA) zwiększa żywotność chondrocytów i zmniejsza aktywację mediatorów prozapalnych.
Jednak obawy etyczne i religijne związane z wykorzystaniem produktów pochodzenia zwierzęcego skierowały zainteresowanie naukowe w kierunku rozwoju alternatywnych źródeł. Efekty biologiczne biofermentacyjnej niesiarczanowanej chondroityny w porównaniu do CS zostały szeroko zbadane w kilku modelach OA in vitro. Ponadto, połączenie hialuronianu o wysokiej masie cząsteczkowej z BC zostało dokładnie scharakteryzowane pod względem jego właściwości wiskoelastycznych i odporności na degradację enzymatyczną. Ostatnio wykazano również jego korzystny wpływ na biomarkery prozapalne w ludzkich chondrocytach patologicznych.
Dodatkowo, osocze bogatopłytkowe zyskało uwagę w leczeniu OA ze względu na niski koszt i bezpieczeństwo, ponieważ jest to autologiczny materiał biologiczny z minimalnym ryzykiem reakcji immunogennej. W rzeczywistości, PRP uzyskuje się z krwi pacjenta i wstrzykuje do uszkodzonej przestrzeni stawowej lub obszaru interwencji chirurgicznej. PRP zawiera wysokie stężenie mediatorów biologicznych (np. czynniki wzrostu, cytokiny), które odgrywają kluczową rolę w naprawie i regeneracji chrząstki poprzez aktywację specyficznych szlaków biochemicznych w chondrocytach. Jednak PRP pozbawiony jest znaczących właściwości mechanicznych, co doprowadziło do jego niedawnego połączenia z HA. Te formulacje okazały się skuteczne w przeciwdziałaniu degradacji chrząstki i promowaniu regeneracji ECM. Niestety, wyniki dostępnych badań są niespójne i nie jest jasne, czy terapia oparta na użyciu PRP jest bardziej skuteczna niż terapia z HA.
Russo i współpracownicy badali właściwości reologiczne i biologiczne różnych formulacji na bazie HA do leczenia OA, w tym kompleksu hybrydowego HA o wysokiej i niskiej masie cząsteczkowej (HL) w połączeniu z PRP. Ich badanie nie wykazało znaczących różnic w żywotności komórek między formulacjami HA z lub bez PRP; jednak HL poprawiło aktywność anaboliczną chondrocytów. Podobnie, Chen i współpracownicy potwierdzili, że łączenie HA o różnych masach cząsteczkowych z PRP zmniejszało szlaki związane z zapaleniem w chondrocytach. Wyniki te sugerują, że frakcja HA o niskiej masie cząsteczkowej może być odpowiedzialna za synergistyczny efekt między HA i PRP. W oparciu o te dane, niniejsze badanie miało na celu zbadanie właściwości reologicznych i efektów biologicznych HHA/BC w połączeniu z PRP w pierwotnych ludzkich chondrocytach OA. Biorąc pod uwagę jego masę cząsteczkową wynoszącą około 35-40 kDa, BC może odgrywać kluczową rolę w synergistycznej interakcji między GAG i PRP.
Zdolność formulacji HHA/BC+PRP do działania jako wiskosuplementacja, chroniąca, uzupełniająca i zastępująca płyn maziowy utracony z powodu uszkodzenia chrząstki stawowej, została oceniona poprzez analizę reologiczną w obecności lub braku albuminy surowicy bydlęcej. Wiskoelastyczność i zdolność absorpcji naprężeń mechanicznych tych nowych formulacji zostały ocenione i porównane z dobrze ustalonymi rozwiązami opartymi na hybrydowych kompleksach kooperatywnych. Pomiary reologiczne, przeprowadzone zarówno w warunkach oscylacyjnych, jak i rotacyjnych, wykazały, że dodanie PRP i/lub BSA do formulacji na bazie GAG nie zmieniło typowego profilu reologicznogo polimerów liniowych.
Wyniki te są zgodne z poprzednimi badaniami nad produktami HA o wysokiej masie cząsteczkowej i kompleksem hybrydowym HA o wysokiej/niskiej masie cząsteczkowej (HHA/LHA). Potwierdzają one również kompatybilność dostawowych wstrzyknięć łączących nie tylko HHA/LHA z PRP, ale także nową formułę o wysokim stężeniu GAG opartą na HHA/BC i PRP.
Jak terapia wpływa na profil biochemiczny chondrocytów?
Wiadomo, że zdrowa chrząstka utrzymuje równowagę między procesami anabolicznymi i katabolicznymi w chondrocytach. Jednak w warunkach patologicznych, procesy kataboliczne przeważają, prowadząc do zwiększonej aktywności metaloproteinaz i zmniejszonej syntezy ECM. Ta nierównowaga wpływa również na fenotyp chondrocytów w warunkach stresu.
W naszych testach 2D, biomarkery prozapalne związane z NF-κB były, jak oczekiwano, wysoce aktywne w komórkach patologicznych. Jednak leczenie zarówno HHA/BC, jak i HHA/BC+PRP znacząco zmniejszyło ekspresję NF-κB, a także poziomy IL-6 i TNF-α, przy czym PRP dodatkowo wzmacniało przeciwzapalne efekty samego HHA/BC. Co godne uwagi, mediatory kataboliczne, takie jak MMP-13 i białko oligomeryczne macierzy chrząstki (COMP-2) zostały obniżone przez terapie i bardziej skutecznie przez formulację zawierającą PRP.
Innym kluczowym aspektem związanym z badaniami in vitro jest przedłużenie hodowli w celu uzyskania odpowiedniej liczby komórek, ale często prowadzi to, w ciągu kilku pasaży komórek pierwotnych, do szybkiej dedyferencjacji z konsekwentną utratą specyficznego fenotypu komórkowego. Dlatego fundamentalne jest, jednocześnie, utrzymanie specyficznego fenotypu, przy jednoczesnym promowaniu proliferacji komórek, aby móc regenerować chrząstkę. Z tego powodu analizowano markery związane z utrzymaniem fenotypu chondrocytów (COL2A1), hamowaniem aktywności metaloproteinazy (TIMP-2), biosyntezą HA (HAS-2) i wsparciem ECM (ACAN). Ponownie, formulacja zawierająca PRP wykazała lepsze efekty w poprawie profilu biochemicznego chondrocytów patologicznych.
Co ciekawe, ludzkie chondrocyty patologiczne osadzone w proponowanych żelach, w hodowli 3D-like in vitro, potwierdziły możliwość utrzymania fenotypu komórkowego, ponadto HHA/BC+PRP zwiększył biosyntezę składników ECM, takich jak COL2A1 i ACAN, nawet lepiej niż sam HHA/BC. Cytokiny prozapalne uwalniane w hodowlach 3D chondrocytów patologicznych osadzonych w dwóch badanych tu żelach wykazały podobny profil do wyników 2D. Racjonalnie, ze względu na przedłużoną inkubację i wyższą gęstość komórek, stężenie biomarkerów w testach 3D było wyższe, chociaż chondrocyty hodowane w HHA/BC+PRP wydzielały niższe anality związane z zapaleniem.
Ogólnie rzecz biorąc, hodowle 3D-like zaproponowane tutaj poprawiły interakcje komórkowe, wykazując przywróconą fizjologiczną aktywność metaboliczną chondrocytów, wspierając w ten sposób potencjał regeneracji chrząstki kompleksów hybrydowych zawierających niesiarczanowaną biofermentacyjną chondroitynę, również z dodatkiem osocza bogatego w płytki krwi. Chociaż wiadomo, że modele in vitro nie odtwarzają w pełni złożoności środowiska stawowego, brakując bodźców mechanicznych, interakcji immunologicznych i wpływów systemowych, nadal dostarczają one cennych informacji na temat mechanizmów komórkowych i służą jako skuteczne narzędzia do wczesnej oceny strategii terapeutycznych. Dlatego korzystne efekty zaobserwowano w tych modelach mogą okazać się przydatne do zastosowania klinicznego, nie tylko w leczeniu zwyrodnieniowych chorób stawów, ale także w leczeniu urazów związanych ze sportem, aby wspierać szybszy powrót do zdrowia u sportowców.
Podsumowując, badanie to wykazało, że formuły oparte na stabilizowanych kompleksach hybrydowych wykonanych z kwasu hialuronowego o wysokiej masie cząsteczkowej i niesiarczanowanej chondroityny uzyskanej w procesach fermentacyjnych, mogą być łączone z PRP bez wpływu na wiskoelastyczność, co jest bardzo ważne dla dostawowych terapii OA. Dalsze eksperymenty na modelu OA in vitro pozwoliły również ocenić korzystne efekty proponowanych terapii, ze szczególną poprawą kaskady zapalnej. Co godne uwagi, wykazano, że formuły promowały fizjologiczną biosyntezę składników macierzy pozakomórkowej chrząstki. Pierwotne ludzkie chondrocyty analizowano również w hodowlach 3D z godnymi uwagi pozytywnymi wynikami.
Ogólnie rzecz biorąc, wyniki te mogą potwierdzać korzystny wpływ na uszkodzoną chrząstkę stawową poprzez iniekcyjne terapie samego HHA/BC oraz w połączeniu z PRP, wspierając klinicystów w wyborze specyficznych terapii stawów (biodro, kolano, itp.) dla pacjentów cierpiących na OA, szczególnie we wczesnym stadium choroby lub w przypadku urazu związanego ze sportem.
Podsumowanie
Przeprowadzone badania wykazały wysoką skuteczność innowacyjnej terapii łączącej kwas hialuronowy o wysokiej masie cząsteczkowej (HHA) z biofermentacyjną chondroityną (BC) oraz osoczem bogatopłytkowym (PRP) w leczeniu osteoartrozy. Kompleks HHA/BC+PRP zachowuje kluczowe właściwości wiskoelastyczne niezbędne w terapii dostawowej, jednocześnie wykazując silne działanie przeciwzapalne i regeneracyjne. Badania in vitro potwierdziły, że terapia znacząco zwiększa żywotność i proliferację chondrocytów, wspiera utrzymanie ich prawidłowego fenotypu oraz stymuluje produkcję składników macierzy zewnątrzkomórkowej. Kompleks skutecznie hamuje ekspresję markerów zapalnych i degradacyjnych, szczególnie w połączeniu z PRP. Wyniki wskazują na potencjał tej terapii zarówno we wczesnych stadiach osteoartrozy, jak i w przypadku urazów sportowych, oferując nowe możliwości skutecznego leczenia schorzeń zwyrodnieniowych stawów.
